Shoplifters

Kijk je ogen uit.

€9,99 per maand na proefperiode. Altijd opzegbaar.

Wat maakt je tot familie? Die vraag staat centraal in het hartverwarmende Shoplifters van Hirokazu Kore-Eda (Like Father, Like Son). Is een bloedband essentieel om je verbonden te voelen? En kun je met weinig middelen goed genoeg voor je gezin zorgen? Shoplifters laat zien dat het uiteindelijk vooral de liefde is waar het om draait... De rest is bijzaak.

Komiek & schrijver Jochem Myjer over 'Shoplifters'

Wat maakt iemand familie?

Door Freija Roos

Met Shoplifters vertelt Hirokazu Kore-Eda het verhaal van de familie Shibata, die leeft aan de onderkant van de Japanse samenleving. Het huis van de familie Shibata, bewoond door Osamu en zijn vrouw Nobuya, haar zus Aki, zoontje Shotu en oma Hatsue, lijkt vrijwel letterlijk een verloren plek in Tokio. De Shibata’s wonen op elkaar gepropt in een armoedig en rommelig ogend huis, al blijft de warmte en gezelligheid die het stel uitstraalt overheersen. De familie leeft van het schamele loon dat ze verdient als dagloner in de bouw of zoals Aki in een striptent – en van de spullen die ze stelen uit de plaatselijke winkels en supermarkten. Vader en zoon zijn hier inmiddels handig in geworden. De film opent met een scène waarin te zien is hoe goed de twee op elkaar ingespeeld zijn wanneer ze in een supermarkt hun vaste routine uitvoeren. Op de terugweg lopen ze Yuri tegen het lijf, een meisje dat duidelijk verwaarloosd is. Osamu besluit haar mee te nemen nadat hij haar voor de zoveelste keer in de kou ziet zitten. Het vijfjarige meisje wordt direct opgenomen in de familie, en in mum van tijd leert ze alle kneepjes van het dieven-vak. Het liefdevolle en warme nest dat deze familie vormt, lijkt de onethische en illegale acties direct te verantwoorden. Al voel je ook aan alle kanten dat het voor de jonge Shotu en Yuri geen optimale leefsituatie is...

Door het uitermate goed doordachte scenario word je als kijker constant geconfronteerd met de rauwe werkelijkheid, maar toch hebben op momenten de hartverwarmende scènes over een liefdevolle familie de overhand. Het concept had gemakkelijk een zware, melodramatische vertelling kunnen worden, maar Kore-Eda maakt er een lichtvoetige en op momenten zelfs komische film van. Desondanks is het een duidelijk geëngageerd verhaal, dat het probleem van de groeiende klassenverschillen in Japan visualiseert. De komische en lichte toon van Shoplifters houdt niet tegen dat de film emoties losmaakt, en dat is precies ook haar kracht. Zonder te vervallen in clichés of hysterisch en dik aangezet drama weet Kore-Eda met het langzame, voortkabbelende scenario de kijker keer op keer te ontroeren.

Langzamerhand wordt de familie-constructie van dit mysterieuze gezelschap duidelijk; wat verbindt deze groep precies? De krachtige dialogen laten beetje bij beetje de verhoudingen doorschemeren. Wat overblijft is de vraag: wat maakt iemand tot familie? Voor regisseur Hirokazu Kore-Eda is het geen vreemd thema. Ook in zijn eerdere werken behandelt hij het thema ‘familie’ vanuit verschillende kanten. Overigens confronteert hij je niet alleen met deze vraag, hij laat je ook nadenken over de waarde van familie. Dit levert in Shoplifters weer een prachtig en ontroerend drama op. Het is dan wellicht niet de bloedband die de Shibata’s delen, maar de ongelimiteerde hoeveelheid liefde die hen met elkaar verbindt.

Must-see, omdat:

  • 1. De film op prachtige wijze laat zien hoe familiebanden altijd gepaard gaan met pijn en afscheid, maar vooral ook hoe het in onze natuur zit om elkaar te willen helpen.

  • 2. Je door middel van deze film met een andere blik naar het begrip ‘familie’ kijkt: wanneer ben je een familie? Wat betekent het überhaupt om een familie te zijn?

  • 3. Ons enthousiasme nog maar eens bevestigd wordt door alle prijzen die Shoplifters won: talloze awards in thuisland Japan én een Gouden Palm op het Filmfestival van Cannes.

Film in feiten

  • 1. Oorspronkelijk wilde regisseur Hirokazu Kore-Eda schrijver worden. In 1995 maakte hij zijn intrede in de filmwereld met zijn poëtische debuutfilm Maboroshi no hikari, waar hij een Gouden Osella voor beste regie mee won tijdens het Filmfestival Venetië. In 2013 ontving hij voor Like Father, Like Son de juryprijs op het Filmfestival van Cannes, en dankzij Shoplifters mocht hij dan ook de felbegeerde Gouden Palm in ontvangst nemen.

  • 2. In vrijwel al zijn films schenkt Hirokazu Kore-Eda veel aandacht aan de onderklasse van de maatschappij. Om deze reden wordt hij wel eens de Ken Loach (I, Daniel Blake) van de Japanse cinema genoemd. Zie jij de overeenkomsten?

  • 3. Kore-Eda laat graag de regie over aan zijn acteurs. Voorafgaand aan het filmen van Shoplifters liet Kore-Eda de acteurs veel tijd met elkaar doorbrengen; hij kiest bewust voor acteurs die op elkaar reageren en niet alleen bezig zijn met hun eigen performance. Ook heeft hij de kinderen geen script meegegeven: hij legt ze uit welke scène hij wil opnemen, die de kinderen vervolgens in hun eigen woorden mogen vormgeven. Het resultaat is enorm natuurlijk, ‘echt’ acteerwerk.

“Sometimes it's better to choose your own family.”

Nobuyo Shibata (Shoplifters)

Deze film werd ook geselecteerd door Jochem Myjer

La Belle Époque

Kijk je ogen uit.

€9,99 per maand na proefperiode. Altijd opzegbaar.