Familie in de breedste zin van het woord

Door Stefanie Gordin • 9 jun 2021

Het afgelopen jaar hebben we vaak onze familie en vrienden moeten missen en dat bracht soms veel pijn en verdriet met zich mee. Gelukkig begint hier eindelijk verandering in te komen en ziet de toekomst er weer rooskleurig uit! Sommigen voelen zich een beetje vervreemd van het sociale leven, anderen willen het liefst zo snel mogelijk weer terug naar het oude normaal.

Zowel familie als vrienden worden in verband gebracht met een betere gezondheid en geluk in het algemeen. Het is belangrijk om mensen te hebben waar je in goede en slechte tijden op kunt vertrouwen. Iedereen heeft een andere kijk op familie en dit is de reden waarom er enorm veel films zijn die over dit onderwerp gaan, bewust of onbewust. De Afro-Amerikaanse schrijver en journalist Alex Haley zei het volgende: “Op elke denkbare wijze is de familie een link naar ons verleden, en een brug naar onze toekomst.” Deze maand staat familie in de breedste zin van het woord in de schijnwerpers.

1. Een trouwe en onafscheidelijke beste vriend(in) – Frances Ha

Soms is een beste vriend(in) het enige dat we nodig hebben om gelukkig te zijn. In de zwart-wit film Frances Ha (2012) onder regie van Noah Baumbach volgen we het verhaal van de 27-jarige danseres Frances, gespeeld door Greta Gerwig (o.a. bekend van 20th Century Women). De opening van Frances Ha begint met een speelse montage van Frances en haar beste vriendin Sophie die hun leven in New York documenteert. In een snel tempo zien we dat ze verschillende activiteiten doen, zoals lezen, de was doen en samen in slaap vallen in hetzelfde bed na het kijken van een film. Het is echter onvermijdelijk dat vriendschappen ingrijpende veranderingen ondergaan. In het geval van Frances Ha is het eerste beslissende moment in hun vriendschap wanneer Sophie opeens tegen Frances vertelt dat ze uit hun appartement wil verhuizen. Omdat Frances het huurcontract niet langer alleen kan betalen, besluit ze om bij twee vrienden van Sophie in te trekken. De tijd verstrijkt en terwijl Frances zich probeert aan te passen aan nieuwe situaties, begint ze te beseffen wat voor vriendschap ze met Sophie had. Frances Ha is een herkenbaar portret van jongvolwassenheid, waar iedereen zich mee kan identificeren. Het is een weergave van een vriend(in) die we allemaal in het leven nodig hebben.

2. Onverwachte familiebijeenkomsten - Fête de Famille

Het overkomt ons allemaal weleens: een familiebijeenkomst die nogal uit de hand kan lopen. Niet altijd even leuk, maar wel belangrijk om elkaar beter te begrijpen (of juist niet). In de film Fête de Famille (2019) onder regie van Cédric Kahn volgen we een familiebijeenkomst ter gelegenheid van de zeventigste verjaardag van Andrea. Terwijl de volwassenen de lunch voorbereiden, repeteren de kinderen een toneelstuk. Al snel vindt er een onweersbui plaats, zowel letterlijk als figuurlijk. Andrea heeft namelijk geen rekening gehouden met de komst van haar oudste dochter, Claire, die al bijna drie jaar van de radar was verdwenen. Haar terugkeer wekt vreugde en ongemak bij de rest van de familie. Allemaal proberen ze op hun eigen manier een plek te vinden in het leven. Fête de Famille herinnert ons eraan dat familiebijeenkomsten herkenbaar zijn en opgeschrikt kunnen worden door de meest uiteenlopende zaken zoals erfeniskwesties, onverwerkte trauma's en onhoudbare geheimen. Familiebijeenkomsten kunnen weleens uit de hand lopen, maar gelukkig blijft liefde voor elkaar (bijna) altijd centraal staan.

3. Een disfunctionele familie waar je altijd op kunt rekenen – Little Miss Sunshine

We weten allemaal dat we onze familie niet kunnen kiezen, maar we brengen wel het grootste deel van ons leven met ze door. Hoe onaangenaam luid of disfunctioneel het ook is: familie is het enige waar we altijd op kunnen rekenen. De film Little Miss Sunshine (2006) onder regie van Jonathan Dayton en Valerie Faris vertelt het verhaal van een disfunctionele familie die voor een schoonheidswedstrijd op roadtrip gaat. De personages in Little Miss Sunshine zijn tot in de puntjes uitgewerkt en het laat ons zien waarom familie zo belangrijk is. Of het nu gaat om doelen en dromen te bereiken, offers brengen voor de mensen van wie je houdt of anderen te steunen in moeilijke tijden. Little Miss Sunshine is een roadtrip van een familie vol bizarre, maar vaak prachtige ontdekkingen over elkaar. Onderweg leren ze veel over zichzelf en soms zijn dit pijnlijke momenten, zoals dingen die te maken hebben met falen, een toekomst die minder veelbelovend is dan verwacht en de dood. Little Miss Sunshine zorgt ervoor dat je ook zin krijgt om met je familie op roadtrip te gaan – of ze nu normaal, gek of disfunctioneel zijn.

4. Een hecht en warm team – Le Grand Bain

Er zijn momenten dat we even vergeten wat de zin van het leven is. Om op zulke momenten niet helemaal stil te vallen, is het belangrijk om nieuwe uitdagingen aan te gaan. De film Le Grand Bain (2018) onder regie van Gilles Lellouche focust zich op de depressie van Bertrand, een man van middelbare leeftijd die plotseling de energie vindt om zich aan te sluiten bij de plaatselijke synchroonzwemgroep voor mannen. Gedurende de film blijft het onduidelijk waarom de verschillende mannen deel zijn van de synchroonzwemgroep; in plaats daarvan zien we achtergrondverhalen die te maken hebben met een midlifecrisis, zoals een niet succesvolle zanger en vader, een ongelukkig huwelijk en een eigenaar van een bedrijf dat bijna failliet gaat. De mannen hebben in ieder geval één ding met elkaar gemeen: synchroonzwemmen. Doorheen de film delen ze verdriet, woede en blijdschap met elkaar. Uiteindelijk besluiten de mannen om zich voor het WK synchroonzwemmen op te geven en vormen ze een hecht team. Le Grand Bain is een prachtig voorbeeld van een vriendschap die als een familie beschouwd kan worden.

5. Familie is terugkeren naar je thuisland – The Farewell

Soms kunnen we niet kiezen waar onze familie woont en moeten we kilometers afleggen om ze terug te zien. Hoe ver ze ook wonen, er blijft altijd een aantrekkingskracht aanwezig waardoor we constant het verlangen hebben om terug te keren naar ons thuisland. In de film The Farewell (2019) onder regie van Lulu Wang volgen we het verhaal van Billi, die met haar ouders in Amerika woont maar van Chinese afkomst is. Voor deze film gebruikte Wang haar eigen familie als inspiratie. We zien Billi terugkeren naar Changchun omdat haar grootmoeder Nai Nai terminale kanker heeft en ze niet meer lang te leven heeft. Bij aankomst ontdekt Billi dat haar grootmoeder zelf niet op de hoogte is en haar familie besloten heeft om haar in het ongewisse te laten. Er wordt een bruiloft georganiseerd om de gehele familie samen te brengen en dit zorgt voor veel grappige en speciale momenten. Billi krijgt tijdens haar bezoek de kans om het land te herontdekken dat ze als kind heeft verlaten en leert de wonderbaarlijke geest van haar grootmoeder kennen. De relatie tussen familie blijft ondanks alles verder bloeien, zelfs als er veel onuitgesproken blijft. Wang laat op een humoristische manier zien hoe een leugen de relatie tussen een familie kan versterken. Na het kijken van The Farewell hopen we allemaal zo snel mogelijk terug te keren naar ons thuisland.

6. Reizende gezelschappen – Les Ogres

We weten allemaal hoe het is om met een grote groep vrienden op reis te gaan: een en al chaos. In de film Les Ogres (2016) onder regie van Léa Fehner worden we ondergedompeld in het chaotische leven van het rondreizende Davaï theater. Het verhaal is deels gebaseerd op Fehner’s eigen ervaringen, die opgroeide in een reizend gezelschap. Dit verklaart ook waarom haar eigen vader en zus in de film meespelen, wat de film een authentiek laagje geeft. Eén van de hoofdthema’s van Les Ogres is echter dat familie niet noodzakelijk een kwestie van bloedbanden is. Theater Davaï is een buitenmaatse familie waarbij elk conflict en geluk zich in een openbare ruimte afspeelt. Ze leven en werken samen, dag en nacht. Doorheen de film zien we een lange stoet van auto’s en oude caravans, telkens op weg naar de volgende bestemming in Frankrijk. Omdat ze allemaal veel tijd met elkaar doorbrengen, botsen ze regelmatig op en tegen elkaar. Les Ogres is zonder twijfel intens, ruw en speels; een filmwaarin sociale interactie een belangrijke rol speelt. In ieder geval geeft het ons een unieke kijk op het leven van een reizend gezelschap.