In Bloom

De Georgische inzending voor ‘best foreign language film’ uit 2014 scherpt zijn focus op de burgeroorlog die het land kende begin jaren 90, echter met een onverwachtse invulling. De camera van In Bloom wordt geen moment gericht op een leger, revolutionair, schietgevecht of enige vorm van direct oorlogsgeweld. Het betreft juist de ervaringen van twee Georgische meisjes die in een coming-of-age verhaal de onophoudelijke doch indirecte invloed van de oorlog ondervinden.

Eka en Natia maken ruzie met een oudere vrouw in de rij bij de broodbank, worden geïntimideerd door straatjongens die ergens op uit zijn en beide meisjes hebben op zijn zachtst gezegd geen sterke relatie met hun vader. Leven in een post-communistisch land lijkt in eerste instantie nog een wereld van armoede en sociale botsingen. De balans (voor zover deze er is) verschuift echter wanneer Natia een pistool overhandigd krijgt van de vriendelijke Lado. Een pistool dat bijna een eigen leven leidt en meerdere keren van handen wisselt terwijl Eka en Natia overwegen om een pacifistische of defensieve houding aan te nemen in de onderhuids vijandige omgeving.

Langzaam maar zeker wordt het verhaal aan de kook gebracht waarbij gevallen stukken brood en dronken vaders incidenten zijn die steeds meer houvast krijgen op onze dappere hoofdrolspeelsters. De mensen bij de broodbank moeten eten laten gaan voor militairen, er worden implicerende vragen gesteld over volwassenen die elkaar vermoorden en televisies of radio’s met oorlognieuws komen vluchtig langs. Naast de enkele momenten dat er implicaties van oorlog voorbij schieten blijft alles veelal buiten beeld. Sterker nog, van een gevecht tussen een vader en moeder zie je enkel de ‘aftermath’, pistolen worden ongezien verborgen en een indrukwekkende dansscène blijft ten alle tijde een close-up die context minimaliseert.

Normaliter is het buiten beeld houden van emotionele momenten iets dat afdoet volgens de ‘show-don’t-tell’ regel. In Bloom weet dit echter als troef uit te spelen, net als een horror-film die precies weet wat je niet moet laten zien, zodat elk symbool, elke implicatie en elk stukje context dat je net niet ziet juist iets toevoegt. Terwijl de oorlog in eerste instantie achtergrondgeluid is, wordt de film al snel gevuld met symboliek, tragische realiteit en een inzinkend gevoel dat alles een indirect gevolg is van een onzichtbare oorlog die iedereen treft. Eka en Natia proberen op te groeien binnen een echo van de burgeroorlog, waarbij alles in de achtergrond een soort thematische hoofdpersoon vormt – zelden geeft een pistool dat nooit wordt afgevuurd zo'n sterke weerklank.