Eastern Boys

Hij heet Marek, zegt hij. Later zal blijken dat zijn echte naam ­Rouslan is. Daniel ontmoet hem op Gare du Nord in Parijs, waar hij rondhangt met een groep lotgenoten: jonge illegalen van Oost-Europese komaf. Ze houden zich bezig met diefstal, prostitutie en wie weet wat nog meer.

In het eerste deel van het in vier hoofdstukken verdeelde Eastern Boys houdt regisseur Robin Campillo hun bewegingen nauwlettend in de gaten, alsof hij een bewakingscamera bedient.

Daniel, een bedachtzame man van begin vijftig, maakt een weloverwogen fout. Hij geeft Rouslan zijn huisadres. 'Ik doe alles, had Rouslan tegen hem gezegd, maar een plek om dat te doen wist hij niet. Ze spreken af dat hij de volgende dag bij Daniel langskomt.

Dat kan natuurlijk niet goed gaan. Het tweede hoofdstuk van Eastern Boys is het verslag van een invasie die fantastisch uit de hand loopt. ­Rouslans vrienden vallen Daniels keurige appartement binnen. Terwijl de muziek aangaat en ze hem overhalen met hen te dansen en te drinken, wordt zijn huis vakkundig leeggeroofd.

Campillo, bekend als scenarist en editor van de veelbekroonde films van Laurent Cantet (L'emploi du temps, Entre les murs), geeft de kijker tijd om na te denken over wat hij ziet. Is het Daniels arrogantie die wordt afgestraft of zijn naïviteit? Waarom schikt hij zich zo snel in zijn lot? Hoe bedreigend is de groep vreemdelingen?

Later in de film kantelt het perspectief. Daniel is dan definitief gevallen voor de charmes van Rouslan. Wat begint als een zakelijke verhouding – Daniel betaalt hem voor seks – ontwikkelt zich gaandeweg tot een volwaardige relatie. Hoofdstuk drie van Eastern Boys is een onvervalst liefdesdrama, deel vier lijkt bijna een actiefilm.

Hoe verschillend de hoofdstukken ook zijn, Campillo's tweede speelfilm hangt niet als los zand aan elkaar. De delen vormen een logisch geheel. Het is alsof de regisseur een probleem van verschillende kanten bekijkt en steeds iets dichter bij de oplossing komt.

Ondertussen prikkelt hij met vragen over liefde en (betaalde) seks, ­xenofobie en criminaliteit, vrijheid en uitzichtloosheid. Simpele antwoorden geeft hij niet. Elke scène brengt nieuwe informatie, die eerdere oordelen laat wankelen.

Campillo bewijst dat een spannende thriller niet eenduidig hoeft te zijn. Juist doordat hij twijfel en onzekerheid toelaat, blijft Eastern Boys fascineren en verrassen tot het eind. Dat is een indrukwekkende prestatie; weinig filmmakers weten zo beheerst en trefzeker een complex verhaal te vertellen.