Fish Tank

Filmmaker Andrea Arnold creëert met Fish Tank een confronterende inkijk in het leven van de lagere Britse arbeidersklasse. Met haar tweede speelfilm gooit Arnold hoge ogen in Groot-Brittannië en schaart ze zich in lijn met sociaal-realistische filmmakers als Ken Loach en Alan Clarke. Arnolds onvervalste verhaallijnen, persoonlijke cinematografie en authentieke acteurs maken haar films volledig eigen. De bezetting in Arnolds films is vaak een mengeling van professionele acteurs en ‘normale’ mensen. De frisse en rauwe gezichten die Arnold introduceert, dragen bij aan haar authentieke, realistisch geschetste beeld. De unieke casting brengt, in combinatie met de scherpe cinematografie, haar verhalen heel dichtbij en laat ze nog lang in je hoofd sudderen.

In Fish Tank wordt het verhaal van Mia vertelt - of nou ja, Mia vertelt haar eigen verhaal. De grofgebekte vijftienjarige woont samen met haar brutale zusje en verwaarloosbare moeder in de buitenwijken van Oost-Londen, compleet met cockney accent, versleten joggingbroeken en uitzichtloze flatgebouwen. Verstoten door haar vriendinnengroep en geschorst van school vult Mia haar tijd met dansen; iets waar ze volledig zichzelf in kan zijn. De enige persoon die haar dansambities stimuleert is de mysterieuze nieuwe vriend van haar moeder, Connor. Maar wanneer Mia’s affectie voor Connor wederzijds blijkt te zijn, veranderd Mia’s wervelwind aan problemen in een storm.

Arnold volgt in haar films, zo ook in Fish Tank, vaak de gedepriveerde jonge vrouw, vastzittend in een situatie die buiten haar eigen macht ligt. Of dit nou Mia is middenin de armoe van de lagere klasse van Groot-Brittannië… Of Star uit American Honey (2016), die zich aansluit bij een groep rondtrekkende werkende jongeren, weg van haar uitzichtloze gezinssituatie in de onttrokken flyover staten van Amerika. Of Jackie; een vrouw verteerd door verlies, die in het desolate Glasgow van Red Road (2006) stuit op de man die haar echtgenoot heeft gedood. Arnolds regiestijl is altijd erg dicht op de huid, wat dan weer haaks staat op de afstandelijke houding en defensieve uitstraling van haar karakters. De door de jaren heen opgebouwde barrières omsluiten iedere protagonist. Een zekere waakzaamheid tekent de karakters; de vaak heftige gebeurtenissen die ze overkomen binnen het verhaal van de film hadden ook daarvoor gebeurd kunnen zijn. De erbarmelijke leefomgevingen van Arnolds protagonisten geven vaak al een voorproefje van hun gesteldheid, maar laten nog niets los over de kwetsbare complexiteit van ieder van hun. Ze laat haar karakters zowel filmisch als inhoudelijk van verschillende kanten zien.

In Fish Tank kijken we vanuit elke mogelijke hoek naar ons hoofdpersonage Mia, zowel met haar mee als kijkend naar haar. Ze voelt zich bekeken door ons (de buitenwereld), maar niet gezien door haar moeder of vriendinnen. De voorzichtige cinematografie en het fragiele acteerwerk geven een unieke blik op Mia. Haar verharde en hatelijke uitspraken worden tegengesproken door Arnolds tedere portrettering. Een onzeker meisje wordt onthuld wanneer Arnold haar opgebouwde barrières weet te doorbreken. Een onzeker én dapper meisje, wiens verhaal je meeneemt en nooit meer laat gaan.