Portrait de la jeune fille en feu

De contour van een neus, de textuur van iemands lippen, de weerkaatsing van schaduwen in een oor, de regenboog aan kleuren in een iris; om een ander vast te leggen op een doek moet elk detail geobserveerd worden. De zorgvuldige blik waarmee schilder Marianne (Noémie Merlant) voorzichtig naar haar subject Héloïse (Adèle Haenel) kijkt, is gemakkelijk te verwarren met een blik van verlangen. Hoewel dit in de eerste momenten niet het geval is, wordt Marianne toch langzaamaan betoverd door Héloïse.

De opening van Portrait de la jeune fille en feu is uniek en intrigerend. Begintitels worden afgewisseld met beelden van doelbewuste stroken van houtskool op doek. Geen muziek, geen stemmen, alleen de geluiden van het schetsen. Vervolgens wordt in de eerste minuut de titel van de film herhaald en komt het mysterieuze portret in beeld. Met deze keuze zet regisseur Céline Sciamma alle verwachtingen van het publiek aan de kant. De kijker kan met een leeg canvas beginnen.

Marianne portretteert Héloïse in opdracht van diens toekomstige echtgenoot. Maar omdat Héloïse niet wil trouwen, wordt Marianne’s rol als schilder voor haar verborgen gehouden. Overdag bestudeert Marianne haar subject tijdens lange wandelingen, om vervolgens elke avond de details op het doek te zetten. Zo ontwikkelen de twee een onzekere vriendschap die onverwachts maar halsoverkop uitgroeit tot een vurige liefde. Het stel probeert in een korte tijd zo veel mogelijk van elkaar te houden, omdat ze weten dat er in de wereld geen plek is voor hun liefde.

De intensiteit van deze gedoemde relatie uit zich vooral in stiltes. Het gebrek aan dialoog gedurende de film geeft extra zwaarte aan de scènes waarin juist wel gesproken wordt. Ditzelfde geldt voor de muziek: elke noot heeft een functie voor het verhaal. Geen klank gaat verloren. Volledig in lijn met het thema van de film heeft beeld dus de overhand. Door het verhaal te overspoelen met kleur, wekt de film de illusie dat elk beeld door Marianne zelf geschilderd is. In de bewegingen van Héloïse’s jurk zie je een schilder's kwaststreken en ook de zee lijkt eerder uit verf dan uit water te bestaan.

Adèle Haenel en Noémie Merlant zijn fenomenaal in hun rollen als Héloïse en Marianne. Wanneer ze een blik uitwisselen zegt deze meer dan ze met woorden hadden kunnen uitdrukken. In Portrait de la jeune fille en feu weten deze actrices speelse interacties en oprecht verlangen moeiteloos af te wisselen. Na twee uur kun je eigenlijk niet anders dan al je spullen pakken, verhuizen naar de Franse kust en op zoek gaan naar je grote liefde.