Tomboy

Laure stelt zich na een verhuizing voor als Mickäel en brengt de zomer door als jongetje. Een simpel gegeven dat zo onschuldig kan worden vormgegeven als in Tomboy het geval is. Dit is ook wel eens anders: verschillende aspecten van LGBTQ+ zijn het onderwerp geweest van menig film, en de resultaten zijn behoorlijk wisselend. Van een punk ode à la Hedwig and the Angry Inch tot recente Hollywood-gloss The Danish Girl; tussen neus en lippen door genoemd in Dog Day Afternoon of onderzocht als hoofdlijn in Boys Don’t Cry. Meestal zijn Grote Gebaren niet ver te zoeken dus een film als Tomboy, zo gemoedelijk en understated, is des te meer bijzonder.

“Buitengewoon in zijn normaal zijn”, zo omschrijft Dirk van der Straaten de regiekunsten van Céline Sciamma. De filmmaakster oefende deze kwaliteiten op alle vlakken uit met Tomboy: ze houdt haar budgetten en crews klein, schrijft en regisseert zelf zonder bemoeienis van buitenaf en werkt met ongetrainde acteurs. Sciamma putte eerder uit haar eigen verleden en onderzoekt verfijnd de ambigue seksualiteit die jongeren rijk kunnen zijn op een rustig en niet-oordelende manier. De verwarring is treffend, Google maar eens ‘Tomboy’ film en zie hoe erg de koppen uiteenlopen: de een noemt de film sereen, de ander controversieel.

De kracht van Tomboy ligt er dan ook in dat Sciamma eigenlijk niet het diepe in duikt wat sekseruil betreft, maar meer naar klassieke rolverdeling bij kinderen kijkt. Dit komt vooral tot uiting in de tegenstrijdige kaderloosheid én ingekaderdheid die kinderen eigen is: aan de ene kant zien we simpele onbevangenheid waarmee Laure iets uitprobeert, maar we zien ook het rolpatroonbevestigend bedrag. Jongetjes ravotten, meisjes spelen rustig. Dat er bij Tomboy een houdbaarheid op Laures geheim wordt gezet (aan het eind van de zomervakantie moet Mickäel naar school met zijn nieuwe vriendjes, alleen staat daar natuurlijk ingeschreven als Laure), maar ook geen echte invulling aan de impuls wordt gegeven, haalt misschien eveneens de angel uit het verhaal. Cinema kan doen ademen–Tomboy geeft de voorzet een onderwerp dat snel tot verhitte discussie leidt met open ogen te kunnen bekijken.