Poetry

Wat zou ik toch graag dichten over de pracht van Poetry. Net als hoofdpersoon Mija worstel ik om woorden te vinden en al kan ik niet tippen aan de visuele dichterlijkheid waar Poetry mee eindigt, kan ik mijzelf wel uiterst goed vinden in Mija. Niet in haar leeftijd, omgeving of ervaringen, maar in haar hart en de manier waarop ze op zoektocht gaat naar schoonheid, betekenis en sluiting.

Deze kwetsbare doch krachtige Mija (fenomenaal gespeeld door Jeong-hie Yun) is een 66-jarige vrouw die geconfronteerd wordt met een dramatische familie-gebeurtenis terwijl zij een oude droom najaagt om poëzie te schrijven. Op zoek naar inspiratie staat ze oog in oog met de verschrikkelijke aspecten van een patriarchale samenleving: een kleinzoon die wegkomt met misdaad, een oude mannelijke werkgever die haar belust en vaders die proberen slachtoffers af te kopen. Al is er van begin tot eind drama aanwezig, de behouden acteerprestatie van Jeong-hie Yun zorgt er voor dat cynische ondertonen toch niet de overhand krijgen. Zij speelt alles klein en maakt Mija sterk maar lieflijk wanneer ze iets moois of intrigerends in haar omgeving opmerkt, zelfs op de meest oncomfortabele momenten. Het samenspel van cynisme en dromerigheid portretteert een bijzonder volwassen personage, iemand die echte schoonheid ziet, niet alleen in datgene wat pittoresk is maar ook in het wrede. Het maakt voor een intens menselijke ervaring, allemaal wonderlijk in beeld gebracht door regisseur Chang-dong Lee die een bijzondere toon weet vast te leggen.

Wat de film bovendien echt sterk maakt is zijn subtiliteit. Veel van de verhaalvertelling dringt niet door in een nauw uitgezet plot, een kettingreactie van gebeurtenissen of zelfs narratie. Sterker nog, Mija geeft zelden haar ware gedachten prijs, reageert soms niet direct op haar omgeving of ze praat om een onderwerp heen. Wel laat ze alles bezinken, zijn de ware implicaties in het genuanceerde acteerwerk van Jeong-hie Yun af te lezen en bestudeert ze alles om haar heen. Evenals de observatieve protagonist vind je het verhaal verborgen in alle onuitgesproken woorden en emoties. Door mee te gaan in haar belevingswereld, zonder commentaar, lever jij als kijker veelal zelf de betekenis.

Hoe verfilm je poëzie? Hoe verwoord je een ongrijpbaar concept zoals geur? Hoe beschrijf je aan iemand anders een kleur zonder het te benoemen? Sommige verhalen en concepten zijn te bijzonder om zomaar te vertalen naar een ander medium. Extra indrukwekkend is het dus wanneer iemand succesvol met film een verhaal weet te vertellen dat bijna onvertelbaar lijkt. Poetry is zo’n film, die tegelijkertijd laat zien wat de kracht van poëzie is en je tevens als kijker de film zelf laat ervaren als een soort visueel gedicht, waarbij je zelf tussen de regels ‘leest’. Elk shot roept vragen en antwoorden op, elk subplot rijmt en elke gebeurtenis heeft een diepere strekking.

De subtiele kerngedachte vind je vooral in de herhalende filmmotieven die werken als verzen. Een poëzieleraar maakt een vunzige woordgrap, maar een politieman die later een gedicht reciteert ook, net als eigenlijk elk mannelijk personage dat volgt. Iets dat de acties van Mija’s kleinzoon een paar scènes eerder steeds meer context en lading geeft. Mija die niet op bepaalde namen kan komen krijgt extra lagen wanneer ze leert van haar vroege stadium Alzheimers en ze woorden probeert te zoeken om haar emoties een plek te geven. Ook bloemen en de kleur rood komen veelvuldig terug, beeldende mechaniek om Mija’s verlangen te concretiseren. Ze wordt in haar voetsporen gestopt door een donkerrode roos, de doctorskamer draagt dezelfde kleur, tot uiteindelijk een poëet een gedicht reciteert over schoonheid en een ‘crimson’ roos met doornen. Haar eigen zeggen hierover? “I do have a poet’s vein. I do like flowers and say odd things.”

De film heeft niet (zoals veel films) enkele scènes met extra diepgang, maar werkelijk elk object heeft een spiegeling, een echo, een variatie, een wederkerigheid. Poetry is gevuld, nee, doordrenkt met verborgen details en al lijken ze op de oppervlakte te drijven, zeggen ze in samenspel iets fundamenteels . Door het verhaal van Mija te combineren met rijmende filmtechnieken, wordt het geheel een werkelijk filmisch gedicht en een unieke combinatie van twee media. Poetry bespreekt niet alleen thema’s als schoonheid, vervaging en sluiting, het doet dit op een dichtende wijze; filmmotieven bouwen op als verzen naar een einde gevuld met catharsis, dat niet alleen betekenis geeft aan echte schoonheid maar ook aan dichten zelf. Mocht je net als de hoofdpersoon geïnteresseerd zijn in dichten en wat het vraagt, deze filmische dichtervaring is de beste 2-uursdichtcursus die je jezelf kado kunt doen.