Hoe rouw ons kan bewegen

Door Eefke van de Wouw • 16 mrt 2022

Grief is love in a heavy coat. Op 3 november 2020 verloor ik een van mijn beste vriendinnen. De zwaarte en soms zelfs het verstikkende gevoel van die heavy coat ken ik helaas dus maar al te goed.

De ene dag is de jas bijna ondraagbaar. Op andere dagen houdt ze me warm als herinneringen die me omringen. Dan is het een jas van dankbaarheid dat we elkaar hebben mogen kennen in een wereld van 7.9 miljard mensen. Dat we samen even hier waren.

In de week na het ongeluk rouwden we samen, regelden we samen. Foto’s afdrukken en uitzoeken, kaarten versturen en de laatste woorden schrijven. Alle vriendinnen waren er en niemand voelde zich alleen. Glazen wijn en flessen limoncello gingen er ruimschoots doorheen terwijl we samen middenin de volle huiskamer de slideshow bekeken. Er werd gehuild en gelachen, gedeeld en herinnerd en bovenal: we waren samen. Omringd door een zee van bloemen zagen we haar voor de laatste keer. In de grote groep vriendinnen hielden we elkaar vast rondom de mand waarin ze lag en zochten we naar houvast terwijl het afscheid zo werkelijk werd.

Voor sommige nabestaanden, waaronder ik, is het zoeken naar hulpbronnen en informatie een manier om de rouw en het verdriet te kunnen plaatsen. Dus ging ik op zoek naar boeken, podcasts, films en organisaties rondom rouw, die me iets van houvast konden geven.

Een deel van het moois dat ik tegenkwam wil ik graag met je delen in de hoop dat het jou ook kracht en houvast kan geven. Voor ik dit doe, wil ik afsluiten met een citaat dat me altijd weet te raken:

“Keanu, what do you think will happen after we die?

-I know that the people who love us will miss us.”
Keanu Reeves

Je bent niet alleen.

Rouwverlof

De tijd die ik in de eerste weken heb gekregen om te rouwen, is onmisbaar geweest. Ik realiseerde pas later dat deze tijd voor afscheid niet vanzelfsprekend is. Wettelijk gezien krijg je namelijk maar 2 dagen verlof van je werkgever bij het overlijden van een dierbare. Iemand die zich met hart en ziel inzet om dit te veranderen, is Marrit van Exel. De zware jas van rouw is ook voor Marrit geen vreemde: ze verloor haar man in 2011 en haar oudste dochter in 2018. Daarom startte ze een petitie om Rouwverlof vanzelfsprekend te maken, in de Tweede Kamer te krijgen en zo meer ruimte voor afscheid te bieden. Waarom krijgen we wel verlof bij een geboorte binnen het gezin, maar niet wanneer we iemand uit datzelfde gezin verliezen? Terwijl er naast immens verdriet ook nog eens ontzettend veel regelwerk bij komt kijken?

Toen ik Marrit voor het eerst sprak had ze al meer dan 40.000 handtekeningen verzameld voor de petitie. Inmiddels staat er een sterke groep vrouwen naast Marrit, met ieder haar eigen verhaal, die zich inzet om Rouwverlof realiteit te maken. De petitie heeft inmiddels meer dan 82.000 ondertekeningen en de eerste gesprekken met Den Haag zijn gevoerd. Er is hoop dat we samen echt meer ruimte gaan maken voor afscheid. Je kunt de petitie nog ondertekenen tot 1 december 2022.

Foto: vlnr Loes Dreschler van CNV, Marleen Oostendorp-Lancee, Barbara Bosman, Marrit van Exel

Rouwnetwerk Jong

Op Instagram kreeg ik van een goede vriend dit bijzondere platform doorgestuurd; een omgeving gericht op jongeren en rouw, waarin handvatten en verhalen worden gedeeld om de zwaarte van de rouw-jas te helpen dragen. Je kunt verhalen van anderen lezen, je eigen verhaal insturen, deelnemen aan praatgroepen of gewoon volgen wat voor moois ze delen. Ze hebben ook een fantastische selectie boeken, podcasts, gedichten, documentaires en andere inspiratie. “Wij zijn er voor iedereen en snappen dat je hier niet wilt zijn, maar het is goed dat je er bent.”

Rouwnetwerk Jong is opgericht door Bart Both na het verlies van zijn vader en de bijbehorende zoektocht rondom rouw. Meer weten? Ga naar de website of de Instagram pagina.

De Rouwkeuken

Rouwbegeleidster Peggy de With startte samen met Stichting Welzijn Hoeksche Waard een Rouwkeuken, de eerste in Nederland. Bij de Rouwkeuken kun je samen koken, eten en praten en het biedt ruimte om in contact te komen en ervaringen rond het rouwproces met elkaar te delen. “Samen koken brengt je op een ongedwongen manier bij elkaar. Je bent met iets bezig en je hoeft elkaar niet aan te kijken. Tijdens het bereiden van de maaltijd kun je als je dat wilt met elkaar je eigen rouwproces bespreken. Dan komt vanzelf die herkenning en erkenning.” Aldus Peggy. Lees voor meer informatie het artikel hier.

Foto: uit artikel in Het Kompas, foto door Koos Romeijn

Kleurjekist

Een tip van mijn lieve collega en Cinetree filmprogrammeur Anne Lammers. Na een bijzondere herinnering uit haar jeugd, waarbij ze als kind de kist van een overleden vriend van haar ouders beschilderde, startte Florien Smits haar organisatie Kleurjekist. Hiermee ondersteunt ze families bij afscheid en rouwverwerking. Op basis van een gekozen illustratie kun je bij Kleurjekist samen met je geliefden de uitvaartkist beschilderen en zo met een passend ritueel afscheid nemen.

Meer informatie op Kleurjekist.nl.

Training Rouw & Rouwverwerking

Bij de Hoorneboeg in Hilversum is er op 23 en 24 maart een training Rouw & Rouwverwerking. Middenin de natuur, op een van de mooiste plekken van Nederland, word je ondersteund in rouwverwerking.