Quand on a 17 ans

Op het eenvoudige, en koude, Franse platteland, vechten twee jongens, binnen en buiten het klaslokaal, regelmatig met elkaar. De stilzwijgende, intelligente Thomas en de eerlijke, impulsieve Damien lopen elkaar constant in de weg en moeten dan ook niks van elkaar hebben. Door de goedwillige acties van Damien’s zorgzame moeder worden de twee jongens toch tot nabijheid gedwongen. Als Thomas’ adoptie-moeder vanwege haar heftige zwangerschap tijdelijk niet voor Thomas kan zorgen, kan hij intrekken bij Damien en zijn moeder om daar te helpen bij het werk op de boerderij. De relatie tussen de twee jongeren wordt zowel nog strijdbaarder als kwetsbaarder en dieper. Wanneer Damien’s eerlijkheid de muur aan stilte doorbreekt, zullen beide jongens een manier moeten vinden om met hun gevoelens en de expressie daarvan om te gaan.

Quand on a 17 ans is een film vol leven en authenticiteit en ontroert je met een intrinsieke vlaag van oprechtheid en eerlijkheid. En dan heb ik het niet per se over een vorm van kinderlijke onschuld, een thema dat frequent de ondertoon voert bij coming-of-age verhalen. Er worden wellicht weinig woorden gesproken, maar juist de veelvuldige fysieke confrontaties tussen de jongens verwerpen de initiële kinderlijke onschuld en scheppen een nietsverhullende blik op de troebele geest van de opgroeiende jongeren. Wanneer Thomas, klaarblijkelijk zonder reden, Damien laat struikelen in het klaslokaal en Damien trainingen in zelfverdediging blijkt te volgen, wordt duidelijk dat hun ongenoegen tot elkaar met vuisten en niet met woorden zal worden geuit. Regisseur André Téchiné zet zijn complexe en zwijgzame karakters maar al te graag op de voorgrond met zijn beweeglijke filmstijl. Met gezichten vol expressie en lichamelijke onrust verbeelden Kacey Mottet Klein (Damien) en Corentin Fila (Thomas) de zeer kwetsbare en gelaagde karakters. Een knappe prestatie van de jonge acteurs, voor wie beide dit het begin is van hun acteercarrière.

Het plot van de film is simpel, of lijkt simpel; het is juist de karakter-gedreven aard, in combinatie met het queer coming-of-age onderwerp, dat de film draagt en je als kijker volledig ontroert. Zo bevraagt Thomas zijn plek binnen zijn geadopteerde gezin, de werkende wereld en zijn academische toekomst, maar komt daarnaast door zijn veranderende relatie met Damien voor nog meer interne dilemma’s te staan. Met één blik en één krachtige beweging krijgen we korte inkijkjes in de gedachten van de jongens. In een wereld vol externe verwachtingen, toxic masculiniteit en een moeizame zoektocht naar identiteit en seksualiteit, is het niet moeilijk voor te stellen dat de weg naar liefde en zelfexpressie er eentje is met veel hobbels en obstakels.

Téchiné schreef het verhaal van Quand on a 17 ans samen met de geweldige Céline Sciamma, bekend van haar briljante films als Portrait de la jeune fille en feu, Tomboy en Petite Maman, om er een paar te noemen. Haar werk domineert de franse (queer) cinema al een aantal jaar en wordt daar, terecht, veel voor geprezen. Haar unapologetic maar subtiele benadering van haar objects of interest sijpelt ook door in haar waanzinnige bijdrage aan Quand on a 17 ans.

Geschreven door Vera Baur