Stand up for your rights

Door Stefanie Gordin • 7 apr 2021

Al duizenden jaren komen mensen op voor hun rechten en vrijheden. We kunnen opkomen voor onszelf, voor anderen en voor waar we in geloven. Films hebben vaak de kracht om ons mee te nemen naar het leven van anderen en stellen ons in staat om gebeurtenissen beter te begrijpen. Hoewel films vaak escapistisch zijn, kunnen ze onze kennis over de wereld vergroten en nieuwsgierigheid opwekken. Laat je deze maand inspireren door verhalen waar rechten en vrijheden centraal staan.

De Duitse filosoof Hans-Georg Gadamer is van mening dat ieder mens vanuit een eigen kader naar de wereld kijkt. Deze kaders zijn door onze geschiedenis en tradities gevormd en functioneren als de basis voor begrip. Hier speelt taal een belangrijke rol in. Volgens Gadamer is een gesprek niet een middel voor overtuiging, maar een mogelijkheid tot het verbreden van de wereld en het opdoen van kennis. Als we ons eigen kader niet loslaten, kunnen we niks nieuws bijleren. Dit is een van de redenen waarom sommige stemmen genegeerd en niet gehoord worden: denk bijvoorbeeld aan de stem van de jongere generatie, dieren en kwetsbare groepen. Het is de hoogste tijd dat we écht naar elkaar gaan luisteren en in actie schieten!

I Am Greta

Zelfs de jongsten onder ons kunnen voor hun rechten en vrijheden opkomen. In de documentaire I Am Greta (2020) volgen we het verhaal van de jonge klimaatactivist Greta Thunberg, die bekend werd door haar schoolstaking voor het klimaat. Met deze schoolstaking bracht ze een wereldwijde beweging op gang en inspireerde anderen om hetzelfde te doen. De regisseur Nathan Grossmann besloot om Greta al vanaf de eerste dag te volgen, zonder te weten waar het verhaal toe zou leiden. En daar heeft hij, achteraf gezien, hoogstwaarschijnlijk geen spijt van. Greta is vandaag de dag een van de inspirerendste figuren voor de wereldwijde klimaatbeweging. In de documentaire zien we Greta de wereld rondreizen om wereldleiders, beroemdheden en jongeren te inspireren, maar zien we haar ook worstelen met het syndroom van Asperger. Het zijn vooral de jongeren die haar voortdurend bijstaan wanneer verschillende wereldleiders haar uitspraken over de klimaatverandering niet serieus nemen. Laat je inspireren door de jongere generatie die onze toekomst wil redden.

Collective

Volgens journalist Catalin Tolontan behandelen autoriteiten de burgers altijd slecht als de pers zich voor de autoriteiten buigt. Deze woorden spreekt hij uit in de pakkende documentaire Collective (2019) onder regie van Alexander Nanau. In 2015 brak er in de nachtclub Colectiv in Boekarest een gruwelijke brand uit, met aanvankelijk 27 doden en 180 gewonden. Het wordt gezien als een van de grootste rampen uit de recente Roemeense geschiedenis. Na de ramp stierven plotseling nog 37 van de gewonden aan bacteriële infecties in lokale ziekenhuizen. In de documentaire volgen we journalisten, die ontdekken dat de ziekenhuizen sterk verdunde desinfectant gebruiken, de minister van Volksgezondheid en slachtoffers van een corrupt zorgsysteem in een disfunctionele staat. De ene onthulling leidt tot de andere wanneer de journalisten enorme fraude in de gezondheidszorg beginnen te ontdekken. Collective laat ons zien waarom het van belang is om onrechtvaardige situaties in vraag te stellen en te onderzoeken. De documentaire laat ons de kracht van eerlijke onderzoeksjournalistiek zien.

Gloria

Opkomen voor onze rechten en vrijheden kan ook te maken hebben met wie we zijn en hoe we willen leven. Soms krijgen we het gevoel dat we bepaalde normen en waarden moeten volgen om erbij te horen, maar wat als je niet mee wil gaan met de rest? In Gloria (2013) onder regie van Sebastián Lelio volgen we het verhaal van Gloria, een gescheiden vrouw van oudere leeftijd die zich nog steeds jong voelt. Ze probeert het beste uit haar situatie te halen en spendeert veel tijd in dansclubs met andere vrijgezellen. Al snel ontmoet ze Rodolfo, die ook gescheiden is en net als zij twee kinderen heeft. Het leven is niet slecht wanneer ze veel tijd met elkaar doorbrengen, maar toch lijkt er iets te wringen bij Rodolfo. Het romantische Gloria laat ons op een speelse manier zien dat het niet uitmaakt wat je in het leven doet om vrij en gelukkig te zijn.

Gloria is vanaf 20 april te zien binnen het maandabonnement op Cinetree.

Aus dem Nichts

Sommige mensen worden in de steek gelaten als ze gerechtigheid willen. Dit brengt regisseur Fatih Akin bijzonder goed in beeld in de film Aus dem Nichts (2017). Wanneer de Turks-Koerdische man en zoon van Katja omkomen bij een bomexplosie, is ze er van overtuigd dat extremisten verantwoordelijk zijn. Al snel arresteert de politie een jong stel dat een neo-nazi achtergrond heeft. Verdriet en frustratie drijven Katja over het verloop van het onderzoek meer en meer tot wanhoop. Tijdens de rechtszaak wordt ze door de beste vriend en advocaat van haar man bijgestaan, maar naa een onverwachte uitspraak van de rechter besluit Katja het heft in eigen handen te nemen. De film gaat over verdriet, vooroordelen en gerechtigheid en is geïnspireerd op de rechts-extremistische moorden in Duitsland. Aus dem Nichts is een film waarbij je moeilijk je tranen kan inhouden.

Aus dem Nichts is vanaf 13 april te zien binnen het maandabonnement op Cinetree.

Dominion

Ze lijden, worden niet gezien en niet gehoord. Wanneer je deze woorden leest, weet je waarschijnlijk al over wie het gaat. Terwijl mensen voortdurend taal inzetten om op te komen voor hun rechten en vrijheden, hebben dieren niet het vermogen om hetzelfde te doen. Hun waarde wordt alleen bepaald door hun nut voor de mensheid, gerationaliseerd door een geloof in onze eigen superioriteit. Regisseur Chris Delforce creëerde de documentaire Dominion (2018) om de realiteit van de industrieën in Australië te laten zien. In de documentaire gebruiken ze drones en verborgen camera’s om de donkere kant van de moderne veeteelt bloot te leggen. Er worden verschillende manieren onderzocht waarop dieren door mensen worden uitgebuit en misbruikt, waaronder voor kleding, amusement en onderzoek. Een documentaire die we moeten aanhalen als we het hebben over dierenrechten. Let op! De documentaire vertoont gruwelijke beelden die pijnlijk kunnen zijn.