We beseften nog meer dan gewoonlijk wat familie en vriendschap betekent in een gezondheidscrisis. Ook stonden we stil bij de verwoestende bosbranden, de onophoudelijke oorlogen en de angstaanjagende dood van George Floyd. Toch was het vooral doorzettingsvermogen dat ons overeind hield. Dit jaar is het tijd voor verandering. We hebben meer begrip voor (en van) elkaar, de geschiedenis en verschillende situaties nodig. In dit artikel ontdek je vijf leerzame en inspirerende films die ons nieuwe perspectieven brengen. Laten we openstaan voor de dingen die we dit jaar beter kunnen doen.

1. Woman

De wereldwijde pandemie bracht de strijd voor gendergelijkheid nog meer in gevaar dan tevoren. Op dit moment zijn de effecten al in verschillende gebieden zichtbaar - van gezondheid en onderwijs, tot de last van onbetaalde zorgarbeid en huiselijk geweld. Om de situaties van vrouwen beter te begrijpen, moeten we vooral naar elkaar luisteren. Tijdens de première van Woman (2020) in Parijs onder regie van Anastasia Mikova en Yann Arthus-Bertrand, gaf Mikova vooral aan te hopen dat de documentaire een verschuiving in de perceptie van vrouwelijkheid teweeg zou brengen. De interviews met ruim 2000 vrouwen uit 50 verschillende landen(!) zijn heel aangrijpend. De documentaire behandelt uiteenlopende onderwerpen zoals moederschap, liefde en seksualiteit. Ook spraken de vrouwen met pijn en verdriet over seksueel misbruik, gedwongen abortus en militaire gruwelen. Onderwerpen die vandaag de dag van groot belang zijn en die dagelijks besproken moeten worden.

2. 12 Years a Slave

De dood van George Floyd wakkerde het afgelopen jaar bij veel mensen woede en pijn aan, en overal in de wereld kwamen mensen op straat bijeen om te protesteren. Maar soms vergeten we dat deze emoties al sinds de slavernijperiode door het bloed van zwarte mensen sijpelen. Als er één film is die dit treffend in beeld brengt, is het de hartverscheurende film 12 Years a Slave (2013). Regisseur Steve McQueen gebruikt het medium film niet alleen om de kijker te verheffen en te onderwijzen, maar vooral om iets te presenteren dat waarheidsgetrouw is. De film is gebaseerd op de negentiende eeuwse memoires van Solomon Northup, en volgt het verhaal van een geschoolde timmerman, muzikant en huisvader uit de staat New York die in 1841 werd ontvoerd en in het zuiden als slaaf verkocht werd. We kunnen de geschiedenis niet veranderen, maar wel onze kijk en kennis. De film 12 Years a Slave laat ons op een pijnlijke manier de onophoudelijke strijd tegen rassenongelijkheid zien. Een strijd die vandaag de dag nog altijd niet gewonnen is.

3. Amazing Grace

Soms moeten we de geschiedenis induiken om verhalen te vervolledigen. In 1972 was Aretha Franklin, de Queen of Soul, op het hoogtepunt van haar carrière en besloot hierdoor terug te keren naar haar wortels in de gospel, de geestelijke muziek van zwarte Amerikanen. Het resultaat was Amazing Grace, haar meest succesvolle en bestverkochte album aller tijden! In de muziekdocumentaire Amazing Grace (onder regie van Sydney Pollack) trad Franklin twee avonden op in een kerk om de reacties en emoties van de aanwezigen op een authentieke manier vast te leggen. Maar door technische problemen werd de oorspronkelijke release belemmerd. Jaren later hield Franklin de release van haar eigen muziekdocumentaire tegen, en niemand weet waarom. Pas in 2018, drie maanden na haar overlijden, vond de première van Amazing Grace plaats. Het is een wonder dat deze beelden met geluid terug tot leven zijn gewekt.

4. And then we danced

Afgelopen jaar keken we met verdriet toe hoe Hongarije en Polen hun rug toekeerden naar de LGBTQ-gemeenschap. In Georgië is homoseksualiteit niet verboden, maar het land blijft in de wurggreep van het conservatisme. Maar wie bepaalt vandaag de dag onze identiteit en seksualiteit? De Georgisch-Zweedse regisseur Levan Akin brengt in And then we danced (2019) het verhaal van twee jonge dansers, Merab en Irakli, in beeld door jeugdigheid en verliefdheid met de Georgische traditionele dans te verwikkelen. Door de nieuwkomer Irakli wordt Merab uit zijn dagelijkse routine getrokken en krijgt hierdoor ongekende gevoelens. Maar vanwege het conservatisme moet de relatie tussen deze twee mannelijke dansers geheim blijven. De film laat op een sensuele en krachtige manier de relatie tussen traditie, passie en verlangen zien. Door middel van beweging begint Merab langzaam zijn identiteit en seksualiteit te ontdekken. Een film die je vanaf het eerste moment vastgrijpt en niet meer loslaat.

5. A Casa Tutti Bene

Om af te sluiten hebben we allemaal een soortgelijke wens voor het nieuwe jaar: samenkomen met onze familie. Het afgelopen jaar werden de vaste kringen beperkt, en dit bracht veel gemis en pijn met zich mee. In de Italiaanse film A Casa Tutti Bene (2018) onder regie van Gabriele Muccino vieren Alba en Pietro hun vijftigjarige huwelijksfeest op het prachtige eiland Ischia. Voor deze bijzondere gelegenheid nodigen ze de hele familie uit, want er is plek voor iedereen. Wat slechts een korte en gezellige bijeenkomst hoort te zijn, verandert door de slechte weersomstandigheden in een langer verblijf op het eiland. In een grote familie zijn er niet alleen goede, maar ook minder aangename relaties tussen familieleden. Toch behoren ook deze momenten tot het normale leven. Deze film lijkt door onze huidige omstandigheden een beetje gek, maar laat vooral iets zien waar we allemaal ontzettend naar uitkijken.