1. The Square

Hilarisch, absurdistisch en confronterend - The Square is anders dan alle andere Gouden Palmwinnaars die we ooit zagen. Centraal in de film staat museum curator Christian, die werkt aan een kunstwerk dat alle grenzen moet opzoeken. Voor het museum plaatst hij een lichtgevend vierkant in de stoep. Je raadt het al: 'The Square'.

Het kunstwerk is nogal bijzonder vanwege de twee regels die erbij horen: iedereen die in het vierkant staat is gelijk aan elkaar en als je het vierkant passeert, moet je hulp verlenen aan iemand die in het vierkant om hulp vraagt. Terwijl zijn experiment de kunstwereld op zijn kop zet, begint Christian zelf ook door te draaien - van alle mensen vindt Christian het zelf namelijk nog het moeilijkst om zijn eigen idee van medemenselijkheid na te leven. The Square is een bizarre film die je confronteert met thema’s als de individualisering van de samenleving, de rol van marketing in ons bestaan en wat toelaatbaar is binnen de grenzen van kunst. Deze móét je zien!

2. Le Jeune Ahmed

Le Jeune Ahmed ging op het Cannes Filmfestival in première en kreeg daar de prijs voor Beste Regie uitgereikt. De film werd geregisseerd door de gebroeders Dardenne, een fenomenaal filmduo dat keer op keer weet te verbazen met zijn maatschappelijk relevante films.

Ook in Le Jeune Ahmed raakt het regieduo precies de juiste snaar. De jonge Islamitische Ahmed worstelt met de idealen van zijn geloof en de verleidingen van het puberleven. Onder invloed van zijn radicale Imam gaat Ahmed steeds verder op in zijn religie, waarbij zijn jeugdige roekeloosheid uiteindelijk de overhand neemt. Waar Ahmed door de media misschien omschreven zou worden als terrorist, laat de film juist elk oordeel achterwege. Met rake observeringen geeft Le Jeune Ahmed niet het antwoord op al je vragen, maar werpt het wel een menselijker licht op de situatie. Een aangrijpende vertelling die je lang bij zal blijven.

3. Personal Shopper

Nu heeft een film met Kristen Stewart altijd een magisch randje, maar haar verhaal in Personal Shopper is wel heel bijzonder. Dit keer speelt ze de Amerikaanse Maureen, die als persoonlijke assistent van model Kyra in Parijs verblijft. Kyra heeft echter een andere missie: ze wacht op een teken van haar tweelingbroer Lewis, die in Parijs overleed. Als één van hen zou overlijden, zo hadden ze elkaar beloofd, zouden ze uit het hiernamaals een teken geven dat ze oké waren.

Hoe ziet zo’n teken eruit? Kyra weet het zelf ook niet, maar ze is vastberaden dat ze er een zal krijgen. Personal Shopper is een wonderlijke mengeling van een spookfilm, psychologisch drama en een soort spirituele tocht - maar dan ongelofelijk goed verteld, gespeeld én geregisseerd door Olivier Assayas, die hier de Gouden Palm voor ontving.

4. Amour

Amour gaat (zoals de titel al verklapt) over liefde: over de onvoorwaardelijke liefde tussen een ouder echtpaar dat al 60 jaar samen is en na een incident meer van elkaar afhankelijk is dan ooit. Het acteerwerk is fenomenaal: Anne en George waren maar liefst 82 en 85 jaar oud toen de film werd opgenomen, waardoor het bijna is alsof je naar een documentaire kijkt.

De kracht van deze film zit echter in de details van het spel, die laten zien hoe George omgaat met de pijn van zijn vrouw. Amour is misschien wel een van de grootste meesterwerken van prijswinnend regisseur Michael Haneke – die wederom met een ongelooflijke precisie toont waar het in het leven pijn doet.

5. Shoplifters

“Wat maakt iemand familie?” Die vraag staat centraal in het hartverwarmende, Japanse Shoplifters. Net als in zijn eerdere werken speelt regisseur Hirokazu Kore-Eda in Shoplifters met onze ideeën over verantwoordelijkheid en familie - of die nou biologisch is of niet.

De familie Shibata woont op elkaar gepropt in de sloppenwijken van Tokyo en verdient haar schamele inkomen met stelen uit winkels. Maar zodra je leert hoe warm het gezin met elkaar omgaat, vergeet je dit alles. Shoplifters confronteert op lichtvoetige wijze de kijker met de harde werkelijkheid van de klassenverschillen in Japan, maar is vooral een hartverwarmend portret van een liefdevol gezin. Een terechte winnaar van de Gouden Palm!

6. I, Daniel Blake

De tachtigjarige regisseur Ken Loach (Sorry We Missed You, The Wind That Shakes the Barley,) weet als geen ander hoe je het falen van de overheid in beeld kan brengen. Té vaak werkt het systeem namelijk niet voor de mensen die het ‘t hardst nodig hebben. Zo ook voor Daniel Blake, die na een hartaanval voor hulp moet aankloppen bij de overheid. Al ploeterend door het bureaucratische doolhof van hulpinstanties ontmoet hij Katie, een jonge alleenstaande moeder die hetzelfde meemaakt. Daniel besluit Katie te helpen, wat uitmondt in een hartverwarmende vriendschap tussen twee lotgenoten.

Ken Loach kreeg in Cannes voor I, Daniel Blake een Gouden Palm én een staande ovatie van maar liefst 10 minuten. Dik verdiend, want zijn visie maakt dit rauwe verhaal een echte eye-opener: hij legt de problemen bloot waar we stiekem allemaal vanaf weten, maar die we liever niet zouden zien.

7. Carol

Die romantische filmontmoeting waarvan we allemaal hopen hem een keer mee te maken: je bent aan het winkelen voor kerstcadeaus, komt bij de toonbank en daar staat de liefde van je leven. Op slag verliefd, zo begint de romance tussen Carol en Therese. Ondanks deze sprookjesachtige ontmoeting blijft de film verder ver van clichés. Sterker nog, dit is misschien wel één van de mooiste romances die we ooit in een film zagen.

Carol is een verfilming van The Price of Salt, een roman die in 1951 werd uitgebracht in een tijd waarin lesbische relaties taboe en zelfs verboden waren in Amerika. Die gevoeligheid moest regisseur Todd Haynes overbrengen in Carol, en dat is hem uitstekend gelukt. Ook complimenten voor het fenomenale acteerwerk van Rooney Mara en Cate Blanchett, want de chemie tussen de twee actrices is bijna tastbaar. Ingetogen en onwennig, maar vooral allesoverheersend. Niet voor niets werd Carol genomineerd voor meer dan 200(!) awards, waarvan de film er uiteindelijk met 76 vandoor ging.

8. Dheepan

Wat zou je doen als je alles wat je hebt opnieuw moest opbouwen? Het overkomt Dheepan, een Sri Lankaanse Tamil krijger die samen met een vrouw een een meisje als ‘nep-gezin’ naar Frankrijk vlucht. Eenmaal daar proberen de drie hun weg te vinden in een chaotische buitenwijk van Parijs. Het lijkt alsof ze het ene oorlogsgebied voor het volgende oorlogsgebied hebben ingeruild, en dat terwijl de herinneringen aan Sri Lanka ze nog elke dag achtervolgen.

Dheepan speelt met onze ideeën over goed en fout en levert genuanceerde kritiek op zowel de schrijnende burgeroorlog in Sri Lanka als op de klassenverschillen in de buitenwijken van Parijs. Maar bovenal gaat deze ijzersterke film over overleven, aanpassen, opbouwen en de rauwe liefde die ondanks alles altijd blijft.

9. Dogman

Hoe ver kun je gaan voordat het écht genoeg is? Hondentrimmer Marcello werkt hard en stopt al zijn vrije tijd in zijn dochter Alida. Onschuldig als hij lijkt, zien we zijn schimmige bijbaantje - cocaïne verkopen - in eerste instantie niet als iets gevaarlijks.

Dit verandert wanneer de gewelddadige cocaïneverslaafde Simoncino hem in het vizier krijgt. De sfeer slaat om en Marcello krijgt flinke klappen te verduren, die hij één voor één zonder morren incasseert. De pijn zie je echter wel - Marcello’s gezicht en lichaamstaal verraden de woede die langzaam in hem opstapelt, met alle gevolgen van dien. Dit buitengewoon sterke spel van Marcello Fonte werd op het Filmfestival Cannes bekroond met de prijs voor Beste Acteur, en dat vinden wij meer dan terecht!

10. Annette

In de magische film Annette, die ook wel omschreven kan worden als een sprookjesachtige rockmusical, volgen we de zelfzuchtige cabaretier Henry (Adam Driver) en de succesvolle operazangeres Ann (Marion Cotillard). De twee zijn opslag verliefd geworden en hun relatie zit in een sneltrein, mede dankzij de aanhoudende stroom van media aandacht. Als hun bijzondere dochtertje Annette wordt geboren, vervagen langzaam Henry’s grenzen en blijkt hij niet in staat om haar te beschermen van zijn duistere, misantropische gedachten…

Dit is zo’n film waarbij je gebiologeerd naar het scherm zit te staren door alle gekke wendingen en bizarre gebeurtenissen die we van de Franse cult regisseur Leos Carax gewend zijn. Annette was de openingsfilm van de 74e editie van het Filmfestival van Cannes. Het applaus na afloop duurde zo lang dat Leos Carax en Adam Driver er in de zaal een sigaretje bij opstaken. En dat zegt wat!

Het Cannes Filmfestival vindt dit jaar plaats van 17 t/m 28 mei.