Once

Once vertelt eigenlijk een heel klein verhaal, gebaseerd op toevalligheden zoals dat in het echte leven ook gaat. De paden van twee straatmuzikanten kruisen elkaar, waarna er een bijzondere band ontstaat. De manier waarop regisseur John Carney dit kleine verhaal naar het universele trekt, is uitzonderlijk. Once is de enige in zijn soort en zal je ongetwijfeld bij blijven (en werd niet voor niets opgenomen in het boek “1001 Movies You Must See Before You Die” van Steven Schneider).

Je zou de film kunnen beschrijven als een ‘arthouse musical’: de liederen die de twee straatmuzikanten ten gehore brengen, spelen een belangrijke rol in het liefdesverhaal dat verteld wordt. De soundtrack van de film is dan ook alom geprezen en vertelt eigenlijk al een groot deel van het verhaal. Het is voelbaar dat de hoofdrolspelers zich in het ‘echte’ leven ook storten op muziek om zichzelf uit te drukken. Ondanks de soms ietwat idyllische scènes (zoals het moment dat de muzikant, nadat hij bestolen wordt en de dief te pakken krijgt, een deel van zijn zojuist opgebrachte geld afstaat aan diezelfde dief) voelt dit verhaal écht. Juist door het gebrek aan opsmuk is Once zo betoverend. Het camerawerk is wat behelpen; veel van de scènes zijn met een telelens geschoten. Van een grote afstand zijn zo de échte reacties van omstanders vastgelegd, waarmee de film dus eigenlijk een brug slaat tussen fictie en non-fictie. Juist daarom geloof je dit verhaal, en raakt het je ook. Het lijkt des te meer alsof alles en iedereen in deze film toevallig op elkaars pad komt.

Once gaat over het belang van zelfexpressie, over de kracht van het delen van verhalen en emoties met anderen. De levensechte mensen en levensechte situaties hebben geen groot drama of uitgesproken liefdesscènes nodig. Het kleine budget maakt dat de film met veel creativiteit en toewijding gemaakt is, en dat voel je! Dit bescheiden pareltje is enerzijds niet meer dan het verhaal van twee straatmuzikanten die elkaar ontmoeten, maar anderzijds is het véél meer dan dat.